Blijdschap in het huis van weduwe Lestina

Jeffrey Chimbuto 
Om u een beeld te geven van de leefsituatie waaruit de kinderen in ons programma komen, bezocht ik familie Chimbuto. Een gezin in het dorpje Mpulula, vlak bij ons kinderzorgcentrum in Namitambo. Eén van de kinderen is Jeffrey. Hij is 9 jaar en zit op onze basisschool in klas 2.   

We lopen het schoolplein af, de zandweg op. Het is slechts 150 meter lopen naar het huis van Jeffrey, vertelt dominee Tsegula. Tsegula werkt als pastoraal werker op het kinderzorgcentrum en gaat op zondag voor in de plaatselijke Reformed Presbyterian Church. Vandaag is hij mijn vertaler.  

Een omgekeerde pan 
Aan de linkerkant van de weg staan wat lage struiken en staat wat onkruid. Daartussen loopt een smal paadje dat ons brengt naar het huis van Lestina, de moeder van Jeffrey. De slechte staat van haar huis valt meteen op. Het bestaat uit ongebakken modderstenen en een grasdak, met nauwelijks (fruit)bomen in de buurt en één kip die in en uit het huis loopt. Geen geit, geen koe, geen mangoboom en geen bananenboom. Op de grond staat een omgekeerde pan. ‘Daar mag je op zitten’, legt de dominee uit. Dit gezin heeft bijna niets.  

Vriendelijk kijkt Lestina mij aan. 'Je bent welkom’, zegt ze als ik zit. Na een uitgebreide introductie begint ons gesprek. Haar oudste zoon is 13 jaar en zit in klas 3 op een basisschool van de overheid. Dan komt Jeffrey. Haar jongste zoon is anderhalf jaar oud. Lestina woont al vanaf haar geboorte in Mpulula. Na klas 7 is ze van school gegaan. Haar ouders wonen naast haar. Lestina is hiv-positief.    

Naar het toilet bij de buren 
Ik vraag haar of ze een keuken, toilet en badkamer heeft. ‘Ik gebruik de keuken van mijn moeder. Onze wc is door de regen ingestort. We mogen het toilet van onze buren gebruiken.’ Als ik later een rondje om haar huis loop om foto’s te maken, zie ik dat haar badkamer niet meer is dan vier rieten wanden die elkaar overeind houden. Er hangen een paar doeken over. De keuken is een klein gebouwtje tussen haar huis en dat van haar ouders. In de keuken liggen stenen, droog gras en een doosje lucifers.   

Weduwe zijn in Malawi 
Drie jaar geleden is de man van Lestina overleden. Haar situatie is toen erg verslechterd. ‘Zonder man heb je geen inkomen.’ Lestina en haar jongens gaan vaak zonder eten naar bed. ‘Mijn kinderen huilden om eten, eigenlijk was er niets dat mij blij maakte in een dag.’ Haar oudste zoon gaat naar de overheidsschool, maar Jeffrey zit thuis. Het is een moeilijke periode, waarover ze eigenlijk niets positiefs kan noemen.   

Verandering 
De dag dat mensen van Timotheos langskwamen voor een gesprek, weet Lestina nog goed. ‘Ik was heel blij toen ik hoorde dat Jeffrey naar school mocht.’ Inmiddels is dat alweer twee jaar geleden. Voor Jeffrey is er veel veranderd en daarom voor zijn moeder ook. ‘Hij krijgt nu onderwijs, eten, kleding en nog meer. Als hij thuiskomt, zegt hij: mama, ik heb eten op! Dat maakt mijn dag goed.’ Ze ervaart deze veranderingen als een zegen van de Heere.   

Twee broers, twee werelden  
Dan is het tijd voor foto’s maken. Jeffrey komt uit de les naar ons toe, zegt beleefd gedag en spreekt enkele woorden Engels. Zijn broer (Thokozani) komt uit het dorp aangelopen. Zijn kleding en gezicht zijn stoffig. Hij zegt niets, zijn ogen staan naar beneden.  

Als we klaar zijn en teruglopen naar het centrum, zie ik Thokozani langs de kant van de weg zitten. Samen met jongens die ouder zijn dan hij. ‘Hangjeugd’, zouden we in Nederland zeggen. Er wordt gelachen en geroepen. Wat een verschil tussen deze twee broers. Thokozani is te oud om nu nog op onze basisschool te starten. Wat heeft Jeffrey het goed, omdat hij dagelijks naar een kwaliteitsschool kan waar hij een goed voorbeeld krijgt, uit de Bijbel hoort en de mogelijkheid krijgt om door te leren.